Daha önce zamanda yolculuğa ilişkin hazırladığımız yazılarda merak edilen bazı sorulara cevaplar sunmaya çalışmıştık. Pek çok insan için oldukça ilgi çekici olan zamanda yolculuk genellikle geçmişi değiştirmeye yönelik bazı soru işaretleri içeriyor. Filmlere konu olan ve geçmişe yapılan yolculuklarda kahramanlarımızın geçmişi değiştirmeye çalıştığını görmüşsünüzdür.
Yazımızın ana konusunu da oluşturan zaman paradoksunu, “zaman geçişinin devinim hızına bağlı olarak ortaya çıkan zaman farkı” şeklinde tanımlayabiliriz. Örneğin, bir uzay gemisi içerisinde 30 yıl boyunca gökte dolaşan astronot, uzay gemisinde ki saatlere göre on altı yıl yaşlanmış olacaktır. Yani, uzay yolculuğuna çıktığı sırada kendisinden dört yaş küçük olan kardeşini, otuz yılın sonunda Dünya’ya döndüğünde kendisinden on yaş büyük bulacaktır.
Bu olayın temelinde Einstein tarafından açıklanan özel bağıntılılık kuramı yer almaktadır. Uzay gemisinin sahip olduğu devinim hızı oldukça yüksek olacağı için gemide ki saatler, Dünya’ya oranla çok daha yavaş işleyecektir.
Geçmişi Değiştirebilir Miyiz? Zaman Paradoksu
Basit bir örnek ile başlamak gerekirse, geçmişe dönerek büyükbabanızı öldürdüğünüzü düşünün. Bu teoriye göre kendi büyükbabasını öldüren bir kişinin gelecekte var olması mümkün değildir. Yine aynı sebeple bu kişinin geçmişe giderek büyükbabasını öldürmesi de mümkün olmayacaktır. Bilim insanlarına göre geçmişe yolculuğa ilişkin soru işareti doğuran bu durum, büyükbaba paradoksu olarak açıklanmaktadır. Ancak Einstein’in görelilik teorisine göre geçmişe yolculuk mümkün gibi görünüyor.
Queensland Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, süper bilgisayarlardan yararlanılarak, kara delikler aracılığıyla zaman yolculuğunun simülasyonu inşa edildi. Kuantum fiziği açısından Einstein tarafından öne sürülen durumun mümkün olabileceği düşünülürken, fizikçi Kip Thorne göre, yoktan madde ve enerji yaratılamayacağı için geçmişe yolculuk mümkün değildir. Yine enerjinin korunumu yasasına göre de bir kişinin birebir kopyasının çıkarılması imkansız gibi görünüyor.
Kuantum Bilgisayarların Zaman Yolculuğundaki Rolü
Queensland Üniversitesi’nde yapılan çalışmaya tekrar döndüğümüzde Heisenberg’in belirsizlik ilkesine göre geçmişe yolculuğun mümkün olabileceği görülüyor. Günümüzde bu çapta bir yolculuk mümkün kılınamasa da mikroskobik boyutta kuantum fiziği ile bunun gerçekleşebileceğine inanılıyor. Ancak (MIT)’de görev alan Seth Lloyd’da göre bunun başarılabilmesi için paralel evrende de çalışan bir kuantum bilgisayar geliştirilmesi gerekiyor.
Yararlanılan Kaynaklar
(1) http://tr.wikipedia.org/wiki/Paradokslar_listesi
(2) Popular Science Ekim 2014