rnKara deliklerin enerji tüketimini inceleyen bir gözleme göre, ışığı dahi yutan bu varlıklar otomobil olsalardı, 1 litre benzinle 400 milyon km yol alabilirlerdi
rnrn‘Süper-çevreci’ rnkara deliklerrnKara deliklerin enerji tüketimini inceleyen bir gözleme göre, ışığı dahi yutan bu varlıklar otomobil olsalardı, 1 litre benzinle 400 milyon km yol alabilirlerdirnNEW YORK – Kara deliklerin evrendeki en verimli enerji tüketicisi varlıklar olduğu ortaya çıktı. Stanford Üniversitesi astronomu Steve Allen, kara deliklerin son derece düşük enerji tüketimiyle büyük enerji üretimi sağladıklarını vurguluyor. Allen, bunu “Kara delikleri otomobile benzetirsek 1 litre benzinle 1.6 milyar km alabilirlerdi” sözleriyle niteliyor ve ekliyor, “Bu verim en sıkı çevreciye göre bile oldukça çevreci bir sistem.”rnNASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi’nde yapılan gözlemde kara deliklerin enerji üretim süreçleri incelendi. Gözlemde, eliptik galaksilerin merkezindeki her biri Güneş’in 1 milyar daha kütleli olan 9 büyük kara delik gözlemlendi. İncelenen kara delikler, Samanyolu Galaksisi’nden 50 ila 400 milyon ışık yılı uzaklıktaki, nispeten daha az güçlü olanlardan seçildi.rnrnrnrnKara deliklerin açığa çıkardığı enerji, ışık yaymadan salınıyor, bilim insanları bunun nedenini henüz belirleyemedi. Açığa çıkan enerji, radyo dalgası olarak salınıyor; 9 kara delikten birinde ise enerji X-ışını olarak salınıyor. Bilim insanları bu enerji balonlarından kara deliklerin ürettiği asli enerjiyi hesapladı. Chandra Teleskobu’ndan gelen görüntülerden, kara deliklerin saldığı enerji ve daha sonra da bunu üretmek için gerek enerji gereksinimi hesaplandı.rnrn‘TRİLYONLARCA TRİLYONLARCA WATT’rnBilim insanları, salınan enerjiyi “trilyonlarca ama trilyonlarca watt” şeklinde niteliyor. Kara deliğin açığa çıkardığı enerji ışık hızına yakın bir hızda salınıyor, bu esnada ‘balon’ adı verilen bir şekil alıyorlar. rnrnrnKara deliklerin açığa çıkardığı enerjinin X-ışını fotoğrafı.rnBu enerji balonlarının onbinlerce ışık yılı çapında olduğu düşünülüyor. Kara deliklerdeki kütleçekim, evrenin heryerinde olduğundan daha güçlü ve bu sayede ışığı dahi içine çekebiliyor. Kara deliklerin güçlü manyetik alanına giren hiçbir maddenin dışa çıkamadığı düşünülüyor. rnrnNot: 1 ışık yılı, ışığın 1 yılda aldığı mesafeyi gösterir ve yaklaşık olarak 9.4 trilyon kilometre’dir.rnrnKaynak: Araştırmayı konu alan makale Monthly Notices of the Royal Astronomical Society adlı bilim dergisinde yayımlanacak.rnrn
