Cosmos belgeseli 6. bölümünde ışık hızından daha hızlı olduğu söylenen nötrinolar hakkında detaylı bilgiler verilmiş ve pek çok insan için gizemini koruyan Nötrino, bilinir bir kavram haline gelmiştir. Nötrino, ışık hızına yakın bir hıza sahip olup elektriksel yükü sıfırdır. Bu parçacıklar, maddelerin içinden hiç etkileşmeden geçerken, gözlenmesi ve yakalanabilmesi ise oldukça zordur.
Elektriksel yükü sıfır olan Nötrinolar, elektromanyetik alanlar ile hiç etkileşime girmez ve tamamen etkisizdirler. Bu özellikleri nedeniyle gizemli bir parçacık haline dönüşen Nötrinoların Dünya üzerinde cm2 başına, bir saniyede 65 milyar adedinin geçtiği belirtilmektedir.
Nötrinolar Nasıl Keşfedilmiş – Nasıl Gözlenmiştir?
Nötrino, 1930 yılında Wolfgang Pauli tarafından çekirdekte oluşan, 1 elektron – 1 proton ve 1 karşı-nötrinonun açığa çıkmış olduğu beta bozunması sırasında algılanamayan bir parçacık olarak keşfedilmiştir. Pauli tarafından verilen ifadede algılanamayan parçacığın girenler ve çıkanlar arasında enerji momentum ve açısal momentum farkını taşıdığı söylenmiştir. Fakat ilk olarak nötron olarak isimlendirilen bu parçacık 1934 yılında Enrico Fermi tarafından nötrino olarak adlandırılmıştır.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi nötrinoların yakalanması ve gözlenmesi oldukça zor olup yüzeyden değil merkezden gözlenmesi gerekmektedir. Algılanabilmesi için oldukça büyük ve etkili parçacık detektörlerine ihtiyaç duyulurken bu detektör Japonya’da Kamioka bölgesinde kurulmuştur. Bu detektörün yer aldığı alan yüzeyden yaklaşık 800 m derinlikte yer alırken içerisinde 50 bin ton ultra saflıkta saf su bulunmaktadır. Bu su içerisinde Çerenkov Işıması olarak adlandırılan bir şok dalgası yaratan nötrinolar özel detektörler tarafından kaydedilmektedir.
Nötrinolar Işık Hızından Hızlı Mıdır?
Dünya’ya varış hızı düşünüldüğünde ışık hızından daha hızlı olduğu düşünülen bu parçacıklar pek çok bilim adamı için soru işareti oluşturmuş ve ilginç görüşlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. 2011 yılında CERN’de gerçekleştirilen bir deneyde bu parçacıkların ışık hızını geçtiği ve Einstein’in teorisinin sarsıldığı söylenmişti.
Fakat Japonya ve ABD’de yapılan ölçümlerde bunun GPS sisteminde kaynaklanan bir hata sonucu oluştuğu nötrinoların ışık hızına yakın bir hızda hareket ettiği söylenmiştir.
Yararlanılan Kaynaklar
(1) http://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%B6trino
(2) http://www.redorbit.com/news/science/1112551696/cern-confirms-neutrinos-not-faster-than-light/
