Onlinefizik.com soru-cevap’ta bu sefer yine oldukça karıştırılan bir kavram ile ilgili bir soruyu cevaplıyoruz. Isı nedir ve ısı bir enerji çeşiti midir?
Isı sıkılıkla başka kavramlarla karıştırılan ve buna bağlı olarak çoğu zaman yanlış olarak tanımlanan kavramlardan birisidir. Bu sorunun cevabı önceki yazdığımız yazılardan birinde net olarak var. Isı ve sıcaklık kavramlarını biliyor muyuz? başlıklı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
Bu sorunun cevabını verirken öncelikle ısının bir enerji olmadığını belirtelim. Ancak birçok kitap ve bilimsel yayında maalesef ısı çoğu zaman ya net olarak tanımlanmadan geçilmiş hatta kimi zaman doğrudan enerji olarak yanlış bir şekilde sunulmuştur. Bu kavram karmaşasının en büyük nedenlerinden biri belki de ısı biriminin aynı zamanda enerji birimi olan kalori ve joule gibi birimler olmasıdır. Benzer bir karışıklık ise yine bir enerji birimine sahip olan iş kavramı için de geçerlidir. İş adını verdiğimiz fiziksel kavram da bir enerji türü olmayıp birimi enerji birimleri ile aynıdır.
Isı ve iş kavramları birbirine benzer kavramlardır ve beraber tartışabiliriz. Bu ikisi bir enerji türü değil, enerji aktarım süreçleridir. Isı sıcaklıkları farklı iki cisim arasındaki enerji aktarım sürecidir. Burada daha sıcak olan cisimden diğerine bir enerji aktarımı olmaktadır ve bu süreç ısı olarak tanımlanmaktadır. Isı ve işin enerjiden nasıl farklı oldukları Peckham ve McNaught’un 1993 yılında Journal of Chemical Education dergisinde yayınladıkları Heat and Work Are Not “Forms of Energy” isimli makalerinde yer verdikleri bir analoji ile açıklayabiliriz. Peckham ve McNaught enerjiyi para, bu parayı transfer edebilmek için kullandığımız çeşitli yöntemleri ise ısı veya iş olarak düşünebileceğimizi söylemektedir. Paranın bankada olduğunu düşünün. Siz bu parayı para çekme makinalarından (ATM) veya çek kullanarak veya doğrudan banka şubesine gidip işlem yapıp çekebilirsiniz. Veya başka bir hesaba aktarabilirsiniz. Bu işlemler boyunca kullandığınız çeklerde, banka makbuzlarında vs para birimlerini kullanırsınız ancak bunlar sadece sizin parayı transfer etme sürecinizdir asıl para ya cebinizde ya da bankanızdadır. İşte bu para çekme yöntemleri bizim ısı veya iş kavramlarımıza benzetilebilir. Bunlar da enerji ile aynı birimlere sahiptir ancak enerji değildir.
Isı ve sıcaklık ile ilgili yazmış olduğumuz ve yukarıda adresini vermiş olduğumuz yazıyı okumanızı tavsiye ederiz.
Makalede söylenenlere katılıyorum. Isı enerjiyi transfer etme sürecidir. Bu süreçte enerjinin zaman ve mesafe kavramlarına göre açıklanması ısı kavramını açıklar.
Hayır ısı bir enerji türüdür
Isı bir enerji türüdür sıcaklık enerji türü değildir. İkisinin birbirine karıltırılması yanlıştır. İnsanları yanlış bilgilendirmeyelim.
Koskoca bilim adamları üstüne makale yazmış sırf sınıfındaki hoca sıcaklık enerji değil ısı bir enerji türüdür dediği için sende buraya yanlış bilgilendirmeyelim mi diyorsun anladım hocam haklısın