John Mather, NASA’nın Goddard Uzay Üssü’nde George F. Smoot ise yine ABD devletine bağlı araştırma laboratuvarı Lawrence Berkeley National Laboratory’de çalışıyor. Mather ve Smoot, 1989’da NASA’nın COBE uydusundan gelen verilere dayanarak yaptıkları ölçümlerde, evrenin doğumundan 380.000 yıl sonraki halini gözlemlemeyi başarmıştı. Evrenin tarihinde bu kadar geriye gidilmesi o zaman için büyük bir aşamaydı.
Mather ve Smoot, COBE uydusunun tespit ettiği kozmik arkaplan ışınımından yararlanarak, evrenin doğumuyla ilişkilendirilen Big Bang patlamasıyla ilgili araştırmalar yaptılar. Işığın maruz kaldığı bükülmeyi inceleyen Mather ve Smoot, galaksilerin oluşumuyla ilgili önemli ipuçlarına ulaşmıştı. Gözlemlerinde Mather ve Smoot, evrenin ilk en erken dönemlerinde 3.000 santigrat derece’lik bir ısı topuykenki halini çıkardığı mikrodalga radyasyonunu gözlemledi. Big Bang Teorisi’ne göre evren zamanla bugünkü – 273 santigrat derece’ye doğru soğuduğunda radyasyon da zayıfladı.
Nobel Komitesi’nden yapılan açıklamada Mather ve Smoot’un araştırmalarının kosmolojinin bugünkü haline dönüşmesine büyük rol oynadığı belirtildi. Nobel Fizik Ödülü’nü geçen yıl da ABD’li John L. Hall, Roy J. Glauber ve Alman Theodor W. Haensch navigasyon teknolojilerindeki araştırmalarıyla kazanmıştı. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen 1.37 milyon dolar değerindeki Nobel, bilim dünyasındaki en prestijli ödüllerden sayılıyor.
“BU BİR EKİP İŞİYDİ”
Bu yılın Nobel Fizik Ödülünü meslektaşı George Smoot ile paylaşan ABD’li John Mather, ödülü kazandıran çalışmanın bir ekip işi olduğunu söyleyerek, yüzlerce bilim adamı ve mühendise teşekkürlerini sundu.
ABD’nin Maryland eyaletindeki NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezinde çalışan Mather (60), ödülü kazanmasının ardından yaptığı açıklamada, Smoot (61) ile birlikte çalışmaktan memnuniyet duyduğunu, ancak ekiplerinde 19 bilim adamı ile yüzlerce mühendis bulunduğunu söyledi. Mather, “Toplam 1500 kişi var, yani devasa bir ekip çalışması” dedi.
“Ödülü beklemediğini, bunun sabah gelen harika bir sürpriz olduğunu” anlatan Mather, 10 milyon kron (1,37 milyon dolar) ödülün payına düşen kısmını nasıl harcayacağı konusunda henüz planı bulunmadığını söyledi.
Nobel’i Mather ile paylaşan, California Üniversitesi profesörlerinden Smoot da, “Nobel komitesinin kendisini sabah 02:45’te uyandırdığını, haberi sindirmenin birkaç dakika aldığını” söyledi.
SON 10 YILIN NOBEL FİZİK ÖDÜLLERİNİ KAZANANLAR
Son 10 yılda Nobel fizik ödüllerini kazananlar şunlar:
2006: John C. Mather (ABD), George F. Smoot (ABD) 2005: Roy J. Glauber (ABD), John L. Hall (ABD), Theodor Haensch (Almanya) 2004: David J. Gross (ABD), H. David Politzer (ABD), Frank Wilczek (ABD) 2003: Alexei Abrikosov (Rusya-ABD), Vitaly Ginzburg (Rusya), Anthony Leggett (İngiltere-ABD) 2002: Raymond Davis (ABD), Masatoshi Koshiba (Japonya), Riccardo Giacconi (ABD) 2001: Eric Cornell (ABD), Wolfgang Ketterle (Almanya), Carl Wieman (ABD) 2000: Zhores I. Alferov (Rusya), Herbert Kroemer (ABD-Almanya), Jack S. Kilby (ABD) 1999: Gerardus ‘t Hooft (Hollanda), Martinus Veltman (Hollanda), 1998: Robert B. Laughlin (ABD), Horst L. Stoermer (Almanya), Daniel C. Tsui (ABD) 1997: Steven Chu (ABD), Claude Cohen-Tannoudji (Fransa), William D. Phillips (ABD) 1996: David M. Lee (ABD), Douglas D. Osheroff (ABD), Robert C. Richardson (ABD).
