Geçtiğimiz yıl Hubble uzay teleskopu ve Chandra X ışını gözlemevinden alınan verilere göre evrenin bugüne kadar keşfedilen en yoğun gökadasının bulunduğu söylenmekteydi. Yaklaşık 54 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alan M60-UCD1 gökadası, M60 gökadası ile komşu konumunda yer alıyor.
Chandra ve Hubble uzay teleskopu ile elde edilen görüntü oldukça ihtişamlı görünürken Chandra’dan alınan görüntüde çift yıldızlar, karadelik ve nötron yıldızı, Hubble ’da ise komşu gökadalar görünüyor. Oldukça fazla sayıda yıldız içeren M60-UCD1, ultra yoğun cüce gökada olarak tanımlanmaktadır. Kendi türü içerisinde bilinen en parlak gökada olan UCD1, Dünya çevresinde bulunan yakın yıldız sayısının 15000 katı kadar yıldız içermekte ve yıldızlar Samanyolu’na göre 25 kat daha az uzaklıkta yer almaktadır.
M60-UCD1 – Dev Süpermasif Karadelik
M60-UCD1 üzerinde yapılan ve Chandra’dan elde edilen verilerde parlak bir X ışını kaynağına sahip olduğu görülmüş ve bu kaynağın yaklaşık 10 milyon güneş kütlesine sahip olan bir dev karadelik tarafından oluşturulabileceği düşünülmüştü. 2013 verilerine göre UCD1’in bu yapıda olduğu düşünülürken bugün güncellenen verilerde UCD1’in dev süpermasif bir karadelik içerdiği belirlenmiştir.
Hubble uzay teleskopundan elde edilen verilere göre kendi türü içerisinde en küçük cüce galaksi olarak nitelendirilen M60-UCD1’de süpermasif karadelik bulunmuştur. Bu keşif ile evrenin oluşumu ve geçmişine yönelik yeni soru işaretleri açığa çıkarken cüce gezegenin merkezinde yer alan karadeliğin samanyoluna oranla 4 kat büyük olduğu belirlenmiştir.
M60-UCD1, 140 milyona yakın yıldız içerirken 300 ışık yılı genişliğe sahip bir alanda bulunmaktadır. Cüce galaksi olarak bilinen M60-UCD1’in X ışını kaynağı olmasında merkezinde bulunan dev süpermasif bir karadelik etkili olmaktadır. Çoğunlukla bu tür bir karadeliğin daha büyük galaksilerde olduğu düşünülürse bu boyutta bir galakside, büyük bir karadeliğin varlığı merak uyandırmıştır.
İhtimaller üzerine yapılan konuşmalarda ise cüce galaksinin 10 milyar yıllık dev bir galaksi iken M60 galaksisine çöktüğü ve pek çok yıldızını kaybettiği söylenmektedir. Astronomlar tarafından M60 ve M60-UCD1 galaksilerinin karadeliklerinin birleştiği düşünülürken bu durum inanılmaz olarak nitelendiriliyor.
Yararlanılan Kaynaklar
(1) http://www.chandra.harvard.edu/photo/2013/m60/
(2) http://unews.utah.edu/news_releases/smallest-known-galaxy-with-a-supermassive-black-hole/
