Basit Makineler

İş yapma kolaylığı sağlayan aletlere basit makineler denir. Basit
makineler de iş veya enerjiden kesinlikle kazanç sağlanamaz. Ancak kuvvet veya
yoldan kazanç sağlanabilir. Eğer kuvvetten kazanç sağlanıyorsa, yoldan
kaybedilir; yoldan kazanç sağlanıyorsa, kuvvetten kaybedilir.

Bir basit
makinenin kuvvet kazancına mekanik avantaj denir ve yük/kuvvet oranı ile
bulunur.

Önemli basit makine türleri şöyle sıralanabilir;

1.
Sabit makara: Sabit bir eksen etrafında dönebilen makaralardır.

2. Hareketli makara: Dönme ekseni hareketli olan
makaralardır.

Makara ağırlıksız ise 2F=P
Makara ağırlığı G ise 2F=P+G olur

3. Dişli çark: Dönme hareketini iletebilen sistemlerdir

     
n₁, n₁: tur
sayıları

      R₁,
R₂: yarıçaplar

      N₁,
N₂: diş sayıları olmak üzere;

      n₁
r₁=n₂ r₂ 
       N₁
r₁=N₂ r₂  
   bağıntıları
yazılabilir.

·   
Birbirine dokunan dişlilerin dönme yönleri zıttır.

·    Kuvvetten yada yoldan kazanç
yoktur.  F=P

·   
Kuvvetin yönü değiştirilebilir.

·    Bir dişlinin diş sayısı(N),
dişlinin yarıçapı (r)  ile doğru orantılıdır.

·    İkiden fazla dişliden oluşan bir
sistemde aradaki dişliler son dişlinin tur sayısını etkilemez. Sadece dönme
yönünü etkiler.
 

4. Kasnak: Dişli çarklarda olduğu gibi dönme hareketini
iletirler.

n₁.r₁=n₂.r₂

·
Birbirine aynı iple(zincirle) bağlı düz kasnakların dönme yönleri aynı; ters
bağlı kasnakların dönme yönleri ise zıttır.
· İkiden fazla kasnak bulunan
sistemlerde aradaki kasnakların son kasnağın tur sayısına etkisi yoktur. Ancak
dönme yönüne etkisi vardır.